Prezydent Andrzej Duda zatwierdził pakiet środków o nazwie SLIM VAT 3, który wprowadza szereg zmian zgłaszanych Ministerstwu Finansów przez przedsiębiorców. Te nowe rozwiązania obejmują uproszczenie procesu wystawiania faktur, redukcję biurokracji oraz poprawę płynności finansowej dla firm.
Nowe rozwiązania weszły w życie z dniem 01.07.2023.
Jakie pozytywne zmiany wniósł SLIM VAT 3?
Mały podatnik z większym limitem
W ramach SLIM VAT 3 limit małego podatnika zwiększono do 2 mln euro rocznie, gdzie do tej pory była to kwota 1,2 mln euro rocznie. Taka zmiana da możliwość większej ilości podatnikom rozliczania się kwartalnie oraz zastosowania metody kasowej.
Warto podkreślić, że nowy limit wejdzie w życie od drugiego półrocza 2023 roku. Z tego powodu, osoby prowadzące działalność gospodarczą, które w ubiegłym roku nie przekroczyły tego nowego progu, a planują skorzystać z metody kasowej oraz kwartalnych rozliczeń podatkowych, muszą pamiętać o obowiązku zaktualizowania formularza VAT-R. W tym formularzu powinni zgłosić organom swoją decyzję o wyborze tych nowych opcji rozliczeń.
Zmniejszenie formalności w obrocie międzynarodowym
W ramach SLIM VAT 3 wprowadzono uregulowania dotyczące wykazania WDT, gdy podatnik nie ma dowodów potwierdzających transport towarów z Polski do innego kraju UE w odpowiednim terminie. Te kwestie zostały dokładniej i bardziej przejrzyście uregulowane — w przypadku opóźnienia w otrzymywaniu dokumentów, transakcja będzie odnotowana w momencie, gdy powstaje obowiązek podatkowy (w dniu wystawienia faktury), a nie w dniu dokonania dostawy.
Kurs dla faktur korygujących
Kluczową zmianą wprowadzaną przez SLIM VAT 3 jest wprowadzenie nowych zasad dotyczących kursów walut przy korektach faktur, szczególnie w przypadku, gdy faktura pierwotnie była w innej walucie. Do tej pory przepisy były mniej precyzyjne w tej kwestii, co sprawiało, że podatnicy opierali się na interpretacjach lub regulacjach najbliższych przepisom.
Od 1 lipca 2023 roku obowiązuje zasada korzystania z kursu waluty obcej, który został użyty do wyznaczenia kwot na pierwotnej fakturze. To znaczy, że niezależnie od rodzaju korekty (podwyższającej lub obniżającej podstawę opodatkowania), podatnicy powinni użyć tego samego kursu, który zastosowali na początku.
W przypadku udzielania rabatów lub obniżek cen, SLIM VAT 3 pozwoli na zastosowanie jednego kursu waluty obcej, który obowiązywał w dniu poprzedzającym wystawienie korekty. To będzie dotyczyć zbiorczych korekt dotyczących transakcji krajowych, transakcji WNT oraz transakcji podlegających odwrotnej procedurze rozliczania (reverse chargé), np. importu usług.
Warto jednak zaznaczyć, że nowe przepisy obejmują tylko określone sytuacje, takie jak udzielanie rabatów czy obniżanie cen, i nie obejmują wszystkich przypadków korekt. Na przykład, korekty zbiorcze zwiększające podstawę opodatkowania lub inne korekty nie będą podlegać tym nowym zasadom. To samo dotyczy określania kursów dla transakcji wewnątrzwspólnotowych – nowe przepisy umożliwiają zastosowanie bieżącego kursu tylko w określonych warunkach, takich jak obniżka podstawy opodatkowania, udzielenie rabatu czy wystawienie zbiorczej faktury korygującej.
Złagodzenie przepisów dot. sankcji VAT
SLIM VAT 3 także wprowadza nowości w kwestii kar związanych z podatkiem VAT, zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości UE (wyrok w sprawie C-935/19 z dnia 15 kwietnia 2021 r.).
- Nowe zasady kar VAT:
Modyfikacja w sposobie nakładania i określania sankcji VAT. Nowe przepisy wprowadzają spersonalizowane kary oraz elastyczność w ustalaniu dodatkowego zobowiązania. Zgodnie z tymi zmianami, naczelnik urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe według stawek 30%, 20% lub 15% (wcześniej były to stałe stawki 30%, 20% i 15%, bez możliwości niższego zastosowania). Ponadto, organ nakładający karę będzie musiał przeprowadzić szczegółową analizę i uzasadnienie zarówno samych dodatkowych zobowiązań, jak i użytego procentowego wskaźnika kary.
- Dodatkowe aspekty SLIM VAT 3:
- Nowa możliwość zwolnienia osób trzecich, np. w przypadku faktoringu, z odpowiedzialności solidarnej.
- Klaryfikacja przepisów dotyczących rezygnacji z nałożenia kary VAT w przypadku, gdy podatek z faktury został zapłacony z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności. To precyzuje, że płatność w tym mechanizmie może być dokonana przez innego podatnika niż ten wskazany na fakturze.
Odliczenie poprzez WSS
SLIM VAT 3 wprowadza ułatwienia dla podatników, którzy prowadzą niewielką skalę zwolnioną sprzedażową. Obejmuje to:
- Mniejsza biurokracja przy korektach rocznych:
Możliwość rezygnacji z korekty rocznej VAT naliczonego, jeśli różnica między początkową a ostateczną proporcją odliczenia podatku nie przekroczy 2 punktów procentowych. W przypadku wzrostu proporcji, jeśli różnica nie przekracza 2 punktów procentowych, podatnik podejmuje decyzję o korekcie. W sytuacji spadku, uwzględniana jest także kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu.
Zwiększenie limitu kwoty umożliwiającej uznanie, że proporcja wynosi 100% z 99% – obecny limit 500 zł wzrośnie do 10 tys. zł.
- Ułatwienia w ustalaniu współczynnika dla niewielkich obrotów:
Ułatwienia w wyznaczaniu współczynnika i prewspółczynnika dla podatników, którzy w poprzednim roku nie mieli obrotu lub mieli obroty poniżej 30 000 zł oraz dla tych, którzy zostali przywróceni do rejestru i standardowy współczynnik byłby dla nich niewłaściwy.
Od 1 lipca 2023 r., podatnicy mogą tylko informować urząd skarbowy o przyjętej szacunkowej proporcji, w terminie do 25. dnia miesiąca po pierwszym zastosowaniu tej proporcji. Nie będzie już konieczności tworzenia protokołu z naczelnikiem urzędu skarbowego, jak to było wcześniej.
Zwiększenie płynności finansowej podatników
SLIM VAT 3 dąży do zwiększenia płynności finansowej przedsiębiorców poprzez kilka środków:
Przekazywanie środków w grupach VAT: Umożliwia przemieszczanie funduszy między rachunkami VAT członków grupy VAT na konto przedstawiciela grupy VAT. To wprowadza się w kontekście nowych przepisów dotyczących grup VAT, które obowiązują od 1 stycznia 2023 r.
Rozszerzone zastosowanie rachunku VAT: Pozwala wykorzystać środki z rachunku VAT do opłacenia różnych danin, takich jak podatek od wydobycia niektórych surowców, podatek od sprzedaży detalicznej, opłata od „małpek”, opłata cukrowa oraz podatek tonażowy.
Ułatwienia dla szybszych zwrotów VAT: Ułatwienia dla „podatników bezgotówkowych”, którzy są uprawnieni do otrzymania zwrotu VAT w ciągu 15 dni. Dostosowuje się okres i kwotowy próg sprzedaży opartej na kasach online do 40 tys. zł, w porównaniu do aktualnego progu 50 tys. zł oraz skraca okres ewidencjonowania do 6 miesięcy zamiast obecnych 12 miesięcy.
Pakiet SLIM VAT 3 zawiera również inne zmiany, a jakie?
Ryczałt przy najmie prywatnym: Małżonkom podniesiono limit, od którego będą musieli zapłacić wyższą stawkę podatku tj. 12,5%. Do tej pory było to 100 tys. zł., a od 1 lipca 2023 limit podwyższono do 200 tys. zł. Małżonkowie będą więc wpłacać fiskusowi 8,5% od przychodów nieprzekraczających 200 tys. zł. Nie jest istotne, czy będą składali osobne zeznania podatkowe, czy też zdecydują się opodatkować całość swoich przychodów poprzez jednego z nich. To oznacza, że jeśli na przykład żona wynajmuje nieruchomość, a mąż nie prowadzi takiej działalności, żona będzie mogła wykorzystać limit 200 tys. zł dla siebie.
Kwota wolna od podatków od spadków i darowizn:
– 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
– 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
– 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
W każdym przypadku kwota zwolnienia dotyczy spadków i darowizn otrzymanych od jednej osoby w okresie pięciu lat.
Ulga na dzieci: Wprowadzono zmianę polegającą na zniesieniu ograniczenia dochodowego dla rodziców, którzy opiekują się jednym dzieckiem z niepełnosprawnością. Ta modyfikacja umożliwi tym podatnikom skorzystanie z ulgi na dzieci, nawet jeśli ich dochody wcześniej przekraczały ustalone limity. To nowe rozwiązanie będzie obowiązywać od obecnego roku podatkowego.
Ulga rehabilitacyjna: Rozszerzono zakres osób z niepełnosprawnością, dla których podatnicy mogą skorzystać z odliczeń związanych z ulgą rehabilitacyjną na rzecz bliskich. Dzięki tej zmianie podatnik będzie uprawniony do ulgi, jeśli na jego utrzymaniu pozostaje niepełnosprawny wnuczek, wnuczka, babcia lub dziadek. Nowa regulacja będzie obowiązywać już od obecnej rundy rozliczeniowej.
E-paragony
SLIM VAT 3 przynosi istotną nowość zwaną „hubem paragonowym”. To udogodnienie umożliwi powszechne wykorzystanie e-paragonów, nie tylko w taksówkach, jak obecnie. Zmiana ta zostanie wdrożona od 15 września bieżącego roku. W praktyce, sprzedawcy będą mogli zeskanować kod kreskowy w aplikacji klienta, a kasa online wyśle paragon do centralnego systemu dystrybucji (huba). Klienci będą mogli pobrać swój paragon w ciągu kilku sekund za pomocą specjalnej aplikacji rządowej lub komercyjnej. Ważne jest, żeby skorzystać z tej opcji, sprzedawcy będą musieli zaktualizować swoje kasy fiskalne lub zakupić nowe, które obsługują tę funkcjonalność. Ważne jest także, że wystawianie e-paragonów w kasach online nie stanie się obowiązkowe.
Podsumowując, wprowadzenie pakietu SLIM VAT 3 stanowi istotny krok w kierunku uproszczenia i usprawnienia systemu podatkowego. Zmiany obejmują szereg obszarów, takich jak ulgi, fakturowanie, rozliczenia VAT oraz ułatwienia dla przedsiębiorców i podatników. Nowości te mają na celu zwiększenie płynności finansowej firm, ułatwienie w obrocie międzynarodowym, poprawę dostępu do wiedzy podatkowej oraz wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań, jak tzw. hub paragonowy. Warto nadmienić, że przyjęte zmiany są krokiem w stronę uproszczenia procesów, zwiększenia przejrzystości i ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej. Ostatecznie, SLIM VAT 3 ma na celu wspieranie przedsiębiorców i tworzenie korzystnego otoczenia dla rozwoju biznesu.